Słownik pojęć kitesurfingowych

Jak wszystkie dyscypliny sportowe kitesurfing również posiada własną terminologię, zarówno tą oficjalną jak i tą mniej 😉  Poniższy kite słowniczek to zbiór naszym zdaniem najważniejszych pojęć, które każdy kitesurfer powinien znać. Na końcu bonus 😉

Aspect Ratio – rozpiętość rozłożonego latawca podniesiona do kwadratu i podzielona przez powierzchnię. Średnie latawców AR to 5. Latawce o niskim aspect ratio są: bardziej sterowne, mają szybką reakcję na ruchy barem, mniejszą wrażliwość na szkwały, generują mniej mocy na m2. Łatwiej wstają z wody. Nadają się lepiej do szkolenia, na wave, do freestyle. Latawce o wysokim aspect ratio są mniej sterowne, mają wolniejszą reakcję na ruchy barem, większą wrażliwość na szkwały oraz generują więcej mocy na m2. Trudniej wstają z wody. Latawce tego typu sprawdzają się w warunkach low wind, race, hang time, oldschool.

Backstall – utrata mocy, ruch do tyłu, który wykonuje latawiec w oknie wiatrowym lub inaczej przepadanie latawca przez krawędź spływu. Powód? Słaby wiatr, zła praca barem lub zły trym – Za krótkie linki tylne (sterujące) w stosunku do linek przednich (nośne/mocy) Co zrobić w takiej sytuacji? Odpuścić bar i wytrymować odpowiednio latawiec na trymerze linki depowera lub wylądować latawiec i sprawdzić trym linek w barze.

Big Air – rzecz bardzo ważna dla kitesurferów czyli możliwe jak najwyższe loty w górę, obecnie według aplikacji Woo 10 najwyższych skoków na świecie należy do tych śmiałków.

Blind – płynięcie „na palcach” czyli krawędzi toe-side plecami do latawca czyli odwrotność pływania na switchu 🙂

Board Leash – ze względów bezpieczeństwa akceptujemy tylko i wyłącznie leashe do desek kierunkowych oczywiście dla osób zaawansowanych w tej dyscyplinie, bez których kite’owanie na niektórych spotach wave jest jeszcze bardziej niebezpieczne niż bez niego – spoty offshore, z różnymi zagrożeniami na brzegu. np. One-Eye, Le Morne, Mauritius lub Moulay, Maroko.

Body Dragi – zdecydowanie najfajniejsze ćwiczenie, które wykonujemy pod okiem instruktora w wodzie na początku naszej przygody z kitesurfingiem. Polega ono na stopniowym generowaniu mocy latawcem i przemieszczaniu się dzięki niemu po wodzie.

Bridle – W różnych rodzajach latawców spotykamy skomplikowane mniej lub bardziej olinowanie, powszechnie uzda. W latawcach pompowanych (oprócz klasycznych C-Shape) wyróżniamy uzdę linek nośnych podczepioną do pompowanej krawędzi natarcia czyli tuby głównej oraz mniej skomplikowaną uzdę linek sterujących podpiętą do uszu, które razem ”utrzymują” latawiec w powietrzu. W niektórych uzdach występują bloczki i możliwość zmiany geometrii ustawień latawca dzięki którym możemy ustawić latawiec według naszych preferencji i stylu pływania lub do panujących warunków. W latawcach komorowych ze względu na brak pompowanego szkieletu uzda jest dużo bardziej skomplikowana i rozbudowana. Ciekawostka –  w seryjnie produkowanym latawcu komorowym Flysurfer VMG2 23m2 cała uzda ma ponad 250m długości i składa się z prawie 100 linek!

Chicken loop – otwierana pętla, która jest zakończeniem linki depowera w barze i łączy bar z trapezem kitesurfera. Obecnie wyróżniamy mnóstwo różnych chickenloopów od najmniejszych freerideowych, które ciężko założyć na hak, przez uniwersalne freestyleowe po bardzo duże pętle wakestylewe kończąc na ropę liderach, które są dedykowane do pływania na falach lub na hydrofoilu.

Death Loop – są niekontrolowane kiteloopy, na które kitesurfer nie ma wpływu i przy których użycie systemu bezpieczeństwa nic nie daje lub jest niemożliwe. Na szczęście są to sporadyczne sytuacje ale niestety zdarzające się na całym świecie. Death Loop najcześciej zdarza się w sytuacji gdy jedna z linek nośnych lub linka depowera owinie się wokół drążka lub o hak w trapezie co w efekcie daje nam nieustannie generujący moc latawiec. Najlepszym sposobem uratowania się z tej sytuacji jeżeli jest to możliwe to pozbycie się całkowicie latawca poprzez zrywkę na leash, q jeżeli to niemożliwe to jak najszybsze i zdecydowane dociągnięcie do siebie jednej z linek sterujących lub w ostateczności gdy linki owinęły się wokół nas to odcięcie linek. Oby nikomu z Was nie przytrafiła się taka sytuacja! Stay Safe!

Depower – system regulacji mocy w latawcu poprzez wybranie lub odpuszczenie baru, linka depowera po której przemiesza się bar zazwyczaj zakończona jest trymerem w postaci knagi lub taśm dzięki którym będziemy mogli precyzyjniej dostroić latawiec do siły wiatru i panujących warunków lub naszego poziomu zaawansowania.

Donkey – donkey dick, stick, paluch… jakaś nazwa by się pewnie jeszcze znalazła :D, element uniemożliwiający ściągnięcie lub zsunięcie się chickenloop’a z haka w trapezie.

Frontstall – utrata mocy, ruch do przodu, który wykonuje latawiec w oknie wiatrowym lub inaczej przepadanie latawca przez krawędź natarcia. Powód? Zła praca barem, zły trym – Za długie linki tylne (sterujące w stosunku do linek przednich (nośne/mocy) Co zrobić w takiej sytuacji? Wybrać bar i wytrymować odpowiednio latawiec na trymerze linki depowera lub wylądować latawiec i sprawdzić trym linek w barze.

Handlepass – trick polegający na wybiciu się na wypięciu i przełożeniu baru za plecami.

Hangtime – kolejna rzecz bardzo ważna dla kitesurferów czyli czas jaki spędzają w locie! Nie koniecznie najwyższe skoki dają najdłuższy hangtime zresztą sprawdźcie sami co zrobił Airton Cozzolingo.

Heelside – tylna krawędź deski, gdy płyniemy wbijamy pięty w wodę,

IKO – (International Kiteboardingowa Organization) Pierwsza Międzynarodowa Organizacja Kitesurfingowa

Kiss – Innowacyjny system „Click’n’Go” wprowadzony przez markę Nobile kilka ładnych sezonów temu 6? 7? Polegający na bardzo szybkim i beznarzędziowym przykręceniu finów, rączki oraz padów i strapów do deski. Na początku były problemy z trwałością przysłowiowego motylka, które lubiły pęknąć przy mocowaniu ale obecnie nie ma z nim większych problemów.

Kiteloop – ruch latawcem w strefie mocy polegający na obróceniu się krawędzi natarcia latawca o 360 stopni. Kiteloop’a można wykonać nawet na początku naszej przygody z latawcem np podczas ćwiczeń z latawcem treningowym a nawet wskazane jest opanować ten manewr stopniowo przed wykonywaniem go w powietrzu 20m nad wodą 😛

Leash – (ang. Smycz) latawca lub deski. Kite Safety Leash czyli „ostatnie” połączenie pomiędzy kitesurferem, a latawcem zazwyczaj z przyjemną i wytrzymałą neoprenową owijką z jednej strony zakończony karabińczykiem lub linką którą podpinamy do baru, a z drugiej strony zakończony zrywką bezpieczeństwa, która umożliwia nam pozbycie się latawca w sytuacji zagrożenia. Leashe występują w różnych długościach od tych najkrótszych (ok. 20-50cm) dedykowanych dla osób początkujących, pływających wave/foil/freeride/big air przez średnie (ok. 100cm) uniwersalne do tych najdłuższych (ok. 130cm +) dzięki którym wykonywanie tricków na wypięciu i przekładanie baru za plecami nie będzie stanowić żadnego problemu. PAMIĘTAJ! Podpinaj leasha zawsze z przodu!

Lewy hals – wiatr wieje z lewej strony w stosunku do kierunku ruchu, lewa ręka jest przednią.

Nawietrzny – kitesurfer płynący bliżej „źródła” wiatru płynący „wyżej” w stosunku do innego kitesurfera.

Octopus – podobny do powszechnego systemu one-pump tylko ekhm… Dużo bardziej awaryjny. „Wewnętrzny” system pompowania tub poprzecznych w latawcach marki Naish był nigdyś zmorą dla wszystkich posiadaczy Torchy (w tym mnie:D) system szybko stawał się nieszczelny a naprawa była bardzo czasochłonna, a czasami wręcz niemożliwa (wiem, byłem bosmanem, nie polecam nikomu). Niektórzy użytkownicy wcześniej wspomnianego sztandarowego modelu Naish’a przerabiała latawce i na stałe pozbywała się octopusa ze swoich latawców. Obecnie od kilku sezonów marka Naish używa już standardowego systemu one-pump.

Odpadanie – (downwind) przeciwieństwo ostrzenia czyli spływanie z wiatrem. Odpadać można różnymi kursami – baksztag i fordewind.

Okno wiatrowe (wind window) – przestrzeń w kształcie 1/4 sfery po której przemieszcza się latawiec. W oknie wiatrowym wyróżniamy krawędź okna wiatrowego, w której wyróżniamy godziny do uproszczenia nauki i pozycji latawca, zenit czyli godzina „12” na krawędzi okna wiatrowego, zakres 9-12 określamy jako lewą stronę okna wiatrowego, a zakres 12-3 jako prawą. Na środku okna wiatrowego wyróżniamy strefy mocy – middle zone i power zone.

Offshore – kierunek wiatru wiejący od brzegu, jeden z niebezpieczniejszych kierunków wiatru ze względu na ryzyko niekontrolowanego odpłynięcia od brzegu i braku możliwości powrotu, przy tym kierunku zawsze powinniśmy pływać z asekuracją łodzi motorowodnej.

Onshore – kierunek wiatru wiejący do brzegu, jeden z niebezpieczniejszych kierunków wiatru ze względu na ryzyko wpadnięcia w brzeg, podczas pływania powinniśmy zachować bezpieczną odległość od brzegu. Podczas szkolenia są to conajmniej 4-długości linek od brzegu.

One pump – system zaworów i wężyków łączących tuby poprzeczne z tubą główną latawca dzięki któremu pompujemy wszystkie tuby w latawcu przez jeden zawór główny. Na pewno system usprawnia i zdecydowania przyspiesza pompowanie latawca i skraca czas przygotowania sprzętu do pływania. Dla niedowiarków lub osób, które nie pływały nigdy na latawcach bez tego wspaniałego systemu przekazujemy informacje, że kiedyś pompowało się wszystkie tuby oddzielnie. Marka Slingshot jako pierwsza opracowała ten system i o dziwo spotkała się ze sporym sprzeciwem 😀 

Ostrzenie – (upwind) pływanie pod wiatr, nabieranie wysokości względem wiatru inaczej Bajdewind.

Pigtails – inaczej „connectors” czyli linki, które pozwalają nam na podpięcie baru do latawca. Zazwyczaj wymienne i zakończone naprzemiennie supełkiem lub pętelką ale nie zawsze. Ideą pigtails’ów jest nie eksploatowanie linek w barze ciągłym podpinaniem i odpinaniem do uzd przy latawcu oraz brak możliwości podpięcia błędnie linek ale jak wspomniałem nie zawsze, czasami wszystkie linki zakończone są pętelkami, supełkami lub uniwersalnie supełek i pętelka w jednym. Dodatkowo jeżeli nie możemy wytrymować linek w barze od strony drążka w łatwy sposób wyrównać linki na końcu właśnie dzięki pomocy regulowanych pigtailsów.

Prawo Drogi – KSPD czyli KiteSurfingowe Prawo Drogi to obowiązkowa lektura każdego kitesurfera autorstwa Marka Rowińskiego, która od ponad 10 lat jest respektowana i co najważniejsze stosowana przez osoby pływające amatorsko jak i zawodowo na całym świecie! O KSPD przeczytacie w jednym z naszych wcześniejszych wpisów na blogu. 

Prawy hals – wiatr wieje z prawej strony w stosunku do kierunku ruchu, prawa ręka jest przednią.

Railey – podstawowy trick na wypięciu (unhooked) polegający na dynamicznym wybiciu się z krawędzi deski utrzymując latawiec na halsie. Ten trick otwiera Tobie drzwi do wszystkich tricków wakestyle’owch.

Self Rescue – akcja samodzielnego ratowania się na wodzie, totalne must to know! Każdego samodzielnego kitesurfera!

Sideshore – kierunek wiatru wiejący wzdłuż brzegu,

Sideoffshore – kierunek wiejący pod kątem od brzegu, bezpieczniejszy od całkowitego offshore’u ale nadal niebezpieczny, przy tym kierunku zawsze powinniśmy pływać z asekuracją łodzi motorowodnej.

Sideonshore – kierunek wiatru wiejący pod kątem do brzegu, najbezpieczniejszy i najbardziej efektywny kierunek wiatru do szkolenia.

Single skin – rewolucyjna technologia miękkiego latawca, który nie posiada komór. Najprościej jego konstrukcję można opisać w ten sposób, że latawiec posiada tylko plecy, a nie posiada brzucha. Latawce, których głównym przeznaczeniam miał być snowkite okazały się, że niesamowicie dobrze radzą sobie w połączeniu z hydrofoilem. Innowacyjna technologia o niespotykanej mocy w stosunku do powierzchni kite’a (pływaliśmy na peaku 5m2 przy 12/14knt) sprawiają, że dla zaawansowanych osób jest to bardzo ciekawa alternatywa do bardzo drogich latawców zamknięto-komorowych.

Split Board – deska kiteboardingowa typu Twin-tip lub wave/foil składana na pół dzięki której mamy możliwość podróżowania samolotem bez ponoszenia dodatkowych opłat za bagaż sportowy, świetne rozwiązanie dla tych, którzy nie mogę „usiedzieć” w jednym miejscu i lubią podróżować ze swoim sprzętem po całym świecie. Najbardziej popularne deski split na rynku są produkowane przez takie marki jak – Nobile, SU2, Shinn.

Spot – miejsce w którym można uprawiać kitesurfing, przeprowadzać lekcje. Miejsce powinno być wolne od przeszkód zarówno po stronie nawietrznej jak i zawietrznej, jeżeli takie występują trzeba zwrócić na nie szczególną uwagę i zachować bezpieczną odległość. Sprawdzamy: stan wody/zafalowanie/dno/warunki pogodowe/zasady i zwyczaje oraz pierwszą pomoc.

Sweet Spot – odpowiedni trym latawca – odpowiednie ustawienie krawędzi natarcia latawca w stosunku do wiatru. Gwarantuje optymalną pracę latawca i zapobiega przepadaniu. Idealnym ustawieniem (sweet spot) baru do pływania jest odległość w ok 1/3 linki depowera od chicken loopa. Podczas szkolenia – Większość ćwiczeń wymaga jednak zmniejszenia zakresu mocy latawca w fazie początkowej (sterowanie, body dragi, steady pull) w tym celu zmniejszamy całkowicie moc zaciągając trymer linki depowera maksymalnie. Stopniowo dodajemy mocy aż do ustawienia idealnego w miarę postępów kursanta.

Toeside – przednia krawędź deski, gdy płyniemy wbijamy palce w wodę,

Wiatr – poziomy ruch mas powietrza wiejący od wyżu, czyli ośrodka wysokiego ciśnienia atmosferycznego na powierzchni Ziemi do niżu, czyli ośrodka niskiego ciśnienia. Miarą Siły wiatru jest jego prędkość, którą określamy najczęściej w węzłach lub metrach na sekundę, kilometrach na godzinę. Zwykle siłę wiatru określa się według 13-stopniowej skali Beauforta (0-12).

Wiatr pozorny – wiatr który odczuwasz płynąc (wypadkowa wiatru rzeczywistego i oporu wynikającego z ruchu płynącego)

Zakres wiatrowy – określenie dolnej i górnej granicy wiatru przy którym możliwe jest pływanie na danym latawcu. Zazwyczaj podawane przez producentów do każdego latawca dla średniej wagi kitesurfera określanej mniej więcej na 75kg. Oczywiście jest to zakres tylko poglądowy, tak naprawdę wiele czynników wpływa na zakres wiatrowy danego latawca oprócz wcześniej wspomnianej wagi np. takie jak: długość linek, rozmiar i rodzaj deski, temperatura powietrza.

Zawietrzny – kitesurfer płynący dalej od „źródła” wiatru płynący „niżej” w stosunku do innego kitesurfera.

BONUS!
Poniżej kilka popularnych zwrotów, które możecie usłyszeć na spotach 😉

Ale kuje! – słynne określenie wśród kitesurferów i windsurferów zwiastujące uśmiech na ich twarzach spowodowane tym, że siła wiatru przekracza 25-30 węzłów,

Ale siadło! – już mniej słynne określenie ale niestety bardzo często spotykane na naszym homespocie w Chałupach ze względu na przykre i nie fajne emocje wywołane spadkiem siły wiatru, zazwyczaj do wartości nie pozwalającej pływać na kitesurfingu,

Daj se! – przekonywać do nabrania przeświadczenia o słuszności czegoś.

Dobry warun – odpowiednie w danym momencie warunki wiatrowe do pływania na kitesurfingu,

Flauta – brak wiatru, 

Kite Line – bardzo ciekawy kite blog naszego instruktora Macieja „Didy”. Szukajcie na Facebook i Youtube. 

Loża szyderców – podczas wietrznego dnia grupa osób (zazwyczaj ok 5-10) komentująca czasami prześmiewczo lecz w dobrym tego słowa znaczeniu (motywująco, miło) próby tricków udane mniej lub bardziej wykonywane przez pływających kolegów.

Pełna lampa – pływanie w pięknej słonecznej pogodzie bez chmur.

Przyszkwaliło – nagły, mocny, niespodziewany podmuch wiatru.

Sesyjka – zejście na wodę, żeby popływać na kitesurfingu. Jedna sesyjka zazwyczaj trwa ok 1-1,5h.

Szósma – godzina pomiędzy szóstą, a siódmą rano. Sformułowanie często używane przez instruktorów rozpoczynających wcześnie szkolenia.

Mijanka – wspólne pływanie przy kierunku on-shore i częste mijanie się z kumplami na wodzie.

Walk of Shame – każdy prędzej czy później porwie się na szybką sesyjkę bez wcześniejszego sprawdzenia prognozy co często gęsto może wiązać się z agresywnym spływem w dół wiatru, a jak wiatr „zgaśnie” czas zwinąć swoje graty i wracać pod wiatr – oto słynny „walk of same”

Podobał Ci się artykuł? Zobacz nasze inne wpisy na blogu.